p*rnografia, przemoc, agresja, phishing, hejt, hazard czy uzależnienie od internetu… To tylko część zagrożeń, które czekają na najmłodszych użytkowników sieci. Najlepszym sposobem na zapewnienie bezpieczeństwa dziecku w internecie byłoby całkowite odcięcie go od sieci. Jednak obecnie jest to niemożliwe. Chyba niewiele osób jest w stanie wyobrazić sobie codzienne funkcjonowanie bez internetu, i w coraz większym stopniu dotyczy to coraz młodszych osób. Dlatego bezpieczny internet dla dzieci jest zagadnieniem, które prędzej czy później będzie dotyczyć każdego rodzica.
Spis treści
Internetowe uświadamianie dziecka
Nie szkoła, nie znajomi, tylko rodzice są odpowiedzialni za to, co dziecko robi w sieci i jak zachowa się w sytuacji stanowiącej zagrożenie. Dlatego podstawą jest edukacja i rozmowy o tym, co dziecko czeka w internetowej przestrzeni.
Można oczywiście zacząć od innej strony: blokować, kasować, zakazywać i ograniczać. Jednak to nie najlepsza opcja. Jeśli dzieciom się czegoś zabroni, tym mocniej będą chciały to mieć lub zrobić.
Atakowani są wszyscy użytkownicy sieci, bez względu na wiek. Wielokrotnie pisaliśmy o zagrożeniach, które czyhają na internautów. Fałszywe strony, zainfekowane aplikacje, maile i SMS-y z linkami prowadzącymi do stron, które mają wyłudzić dane, scam na Youtube – to tylko niewielka część tego, na co trzeba uważać w sieci. Wiek nie gra roli, bowiem cyberprzestępcy opracowują kierowane ataki w stronę najmłodszych internautów, wykorzystując ich naiwność oraz brak świadomości niebezpieczeństw w internecie.
Edukacja jest podstawą
Dziecko nie potrafi samo określić, czy dane miejsce w sieci jest dla niego odpowiednie czy nie. Nie będzie podejrzewać, że rozmawia przez komunikator z pedofilem, a nie rówieśnikiem. Mądre poruszanie się po cyberprzestrzeni wymaga pomocy rodziców. I to właśnie rodzic powinien być pierwszą osobą, która zapozna dziecko z internetem. Dzieci tak szybko chłoną nowości, ze w mgnieniu oka będą poruszać się po internecie znacznie szybciej od rodziców.
Ważne jest też zaufanie – dziecko nie raz zabrnie tam, gdzie nie powinno. I pewnie będzie potrzebowało pomocy dorosłego. Może się czegoś przestraszyć, może poczuć się niezręcznie, ale ważne jest, aby nie wstydziło się ani nie bało o tym powiedzieć. Nadmierna kontrola lub surowość w rozmowach z dziećmi spowoduje strach i ukrywanie zagrożeń, a przecież zupełnie nie o to chodzi.
Zasady bezpieczeństwa
Mimo wszelkich zabezpieczeń, jakimi obdarzymy komputery i telefony, dziecko może znaleźć sposób, aby je obejść. Dlatego pociecha musi zdawać sobie sprawę, że nie można ufać osobom poznanym w sieci, ani też wierzyć we wszystko, co o sobie mówią.Rodzic powinien być pierwszą osobą, która dowie się tym, że nieznajoma osoba próbuje zaprosić dziecko do wideo czatu i innej formy komunikacji. Dotyczy to też chęci spotkań z nieznajomymi poznanymi w internecie – dzieci muszą mieć świadomość, że mogą spotykać się z nieznajomymi wyłącznie po uzyskanej zgodzie rodziców i zawsze w towarzystwie dorosłych lub przyjaciół.
Dziecko musi też zostać uświadomione w kwestii dzielenia się informacjami. Z dużo większym prawdopodobieństwem niż dorosły może zostać zmanipulowane i podać swój adres, numer telefonu, imię i nazwisko, a nawet dane z dokumentów czy kart płatniczych rodziców… Pociecha musi zostać też uświadomiona, że nie wszystko, co przeczyta w internecie lub usłyszy na YouTube’ie jest prawdą. Fake newsy nie dotyczą tylko dorosłych.
Internet jest dobry, zły i brzydki
Internet to nieprzebrane zasoby informacji i z wielu z nich dziecko może korzystać z przyjemnością i korzyścią dla własnego rozwoju. Jednak jest sporo miejsc w sieci, w które lepiej, aby nie zaglądało. Jak uchronić dziecko przed treściami, które nie są przeznaczone dla jego wieku? Jak zapobiec sytuacjom, w których mogą one zostać ofiarami przestępstw cybernetycznych? Przede wszystkim należy skutecznie zabezpieczyć komputer, z którego będzie ono korzystać.
Jak przygotować elektronikę na dziecko?
Podstawą jest odrębne konto dziecka na użytkowanym przez nie komputerze. Chodzi tu o konto bez praw administratora, nadzorowane i zarządzane przez rodzica. Będzie to po prostu bezpieczniejsze, zwłaszcza w kwestii oprogramowania, które mógłby zainstalować syn lub córka.
W przypadku smartfonu powinien on zostać skonfigurowany jako telefon dla dziecka (opcja taka pojawia się podczas pierwszej konfiguracji smartfonów z Androidem), najlepiej w połączeniu z bezpłatną usługą Family Link.
Niezależnie od tego, czy konfigurujemy komputer czy komórkę, należy stosować silne hasło – jeśli dzieci będą próbowały ominąć funkcje kontroli rodzicielskiej, zapewne zaczną od próby odgadnięcia lub podejrzenia hasła. Nie rezygnujmy też z oprogramowania antywirusowego i firewalla.
Jeśli czujecie się na tyle technicznie biegli, możecie pokusić się o skonfigurowanie kontroli rodzicielskiej na routerze. Pozwoli to na przykład na ograniczenie zakresu odwiedzanych stron (można wykluczyć wybrane adresy) albo zablokować dostęp do wybranego urządzenia podłączonego do sieci w pokreślonych godzinach. Nie można zapominać też o zabezpieczeniach dla kamerki internetowej.
Profile w mediach społecznościowych to również istotne zagadnienie. W większości popularnych mediów społecznościowych samodzielne konto użytkownik mieć od 13. roku życia. Jeśli dziecko chce mieć konto na Facebooku, Snapchacie, TikToku itp. to warto poświęcić czas na jego poprawne ustawienie, zwłaszcza pod kątem prywatności. Dziecko musi mieć świadomość, że wszystko, co napisze, skomentuje lub umieści w sieci, nawet jeśli udostępni to tylko jednej zaufanej osobie, musi traktować jako coś, co jest publicznie dostępne. To, co trafi do internetu, już na zawsze tam zostanie.
Bezpieczny internet dla dzieci. Podsumowanie
Dzieciaki w internecie są łakomym kąskiem dla przestępców i oszustów. Ze względu na swoje niedoświadczenie mogą łatwo ulegać manipulacjom i nie dostrzegają ukrytych intencji. Są podatne na tak zwane clickbaitowe tytuły i łatwiej nabiorą się na wiadomości phishingowe, udostępnią dane czy dokonają zakupów, obciążając konto rodziców. Skuteczna będzie nie tylko kontrola, ale edukacja najmłodszych. Bowiem po latach to oni będą nas uczyć…
W sieci jest wiele materiałów, które przybliżą rodzicom to zagadnienie. Na pewno warto sięgnąć po poradnik przygotowany w ramach projektu Bezpieczna Szkoła Cyfrowa pt. Jak zapewnić dzieciom bezpieczeństwo w internecie? Dla szkół przeznaczone są różne programy edukacyjne, na przykład Akademia Bezpiecznego Puchatka lub Sieciaki.pl.
Źródło: Policja, Bezpiecznyinternet.edu.pl, TrendMicro, Toya. Zdjęcie otwierające: Volodymyr TVERDOKHLIB / Shutterstock
Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.
